تاثیر تغذیه با کودهای شیمیایی و بیولوژیک بر باروری گیاه دارویی کتان روغنی

به منظور بررسی تاثیر تغذیه بر باروری گیاه دارویی کتان روغنی (linum usitatissimum) آزمایشی در سال زراعی 87-1386 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. در این تحقیق علاوه بر تیمار شاهد از 150 کیلوگرم در هکتار کود کامل ماکرو، 40 کیلوگرم در هکتار سولفات روی، 300 کیلوگرم در هکتار کود گوگرد آلی گرانوله، 100 تن در هکتار کود حیوانی کاملاً پوسیده، ترکیبی از 50 کیلوگرم در هکتار کود اوره + 50 تن در هکتار کود حیوانی کاملاً پوسیده، کاربرد برگی کود کلات آهن، تلفیق تیمار بذری کود زیستی بیوفسفر +50 کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات تریپل، 40 کیلوگرم در هکتار اسید بوریک و 100 کیلوگرم در هکتار کود سوپر فسفات تریپل استفاده شد. زمان سبز شدن بذور زمان ورود به مرحله 4-برگی و همچنین زمان ساقه دهی بوته ها تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفتند. تیمار 100 تن در هکتار کود حیوانی باعث افزایش ارتفاع گیاهان بیش از سایر تیمارهای مورد بررسی شد. از سوی دیگر تیمارهای کود کلاته آهن و شاهد در زمان تمام گل دارای ارتفاع کمتری نسبت به سایر تیمارهای مورد بررسی بودند. دیرترین زمان گلدهی با کاربرد 100 تن در هکتار کود حیوانی و سریعترین زمان گلدهی نیز با اعمال تیمار کود حاوی بور بدست آمد. دیرترین زمان به بذر نشستن در تیمار 100 تن در هکتار کود حیوانی بدست آمد. در حالی که سریعترین زمان به بذر نشستن بوته ها با کاربرد کود سولفات روی و همچنین کود کلاته آهن حاصل شد. تیمار 100 تن در هکتار کود حیوانی باعث بیشترین دیررسی در بوته-های کشت شده گردید ولی بوته های گروه شاهد زودرس ترین تیمار آزمایشی بودند. کرتهایی که در آنها تیمار مورد استفاده کود گوگردی بود نیز از نظر آماری در همین گروه قرار گرفتند. درحالیکه تیمار کود کامل ماکرو بیشترین افزایش را در وزن هزار دانه بوته ها سبب شد ولی تیمار شاهد در پایین ترین مقدار قرار گرفت. تیمار کود گوگردی بیشترین تاثیر را بر افزایش عملکرد دانه و درصد روغن داشت، تیمار شاهد نیز از این نظر در پایین ترین سطح قرار گرفت. تیمار 100 تن در هکتار کود حیوانی بیشترین میزان پروتئین دانه را تولید نمود. کمترین میزان پروتئین نیز به ترتیب در تیمارهای کود فسفره، کود گوگردی و کود کامل ماکرو بدست آمد. آنالیز روغن های استخراج شده از بذر گیاه کتان روغنی نشان داد که تیمارهای مورد بررسی بر روی تنوع کیفی اسیدهای چرب روغن تاثیر معنی داری نداشته اند، امّا تنوع کمّی اسیدهای چرب موجود در نمونه روغن به طور معنی داری تحت تاثیر تیمارها قرار داشت. بالاترین درصد اسید لینولئیک در تیمار 50 کیلوگرم در هکتار کود ازته+50 تن در هکتار کود حیوانی بدست آمد. کمترین میزان اسید لینولئیک نیز در تیمارهای سولفات روی و همچنین تیمار اسید بوریک بدست آمد.